Khi nào di sản là nhà, đất dùng làm nơi thờ cúng được chia thừa kế theo pháp luật? Người đang quản lý di sản đang thờ cúng không đồng ý chia thừa kế thì Tòa án có chấp nhận yêu cầu chia thừa kế của các đồng thừa kế khác không?
(Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa)
Nhà, đất dùng làm nơi thờ cúng là phần di sản thừa kế theo di chúc. Thừa kế theo pháp luật không có quy định về di sản dùng làm nơi thờ cúng. Khi phần di chúc về nơi thờ cúng là hợp pháp thì di chúc phải được tôn trọng. Cách thức quản lý, sử dụng, các điều kiện cụ thể nêu trong di chúc đối với phần di sản dùng làm nơi thờ cúng cũng phải được tôn trọng nếu không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội. Trong di chúc không đặt ra các điều kiện cụ thể khác về quản lý di sản làm nơi thờ cúng thì áp dụng quy định của pháp luật về việc quản lý này.
Di sản dùng làm nơi thờ cúng cũng là tài sản chung của những người thừa kế. Tuy nhiên, tài sản chung này thuộc loại tài sản chung hợp nhất, không phân chia. Theo quy định tại Điều 645 BLDS năm 2015 thì những người thừa kế không có quyền yêu cầu chia phần di sản dùng làm nơi thờ cúng cho mỗi người mà chỉ có các quyền là:
- Trong trường hợp di chúc không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử người quản lý di sản thờ cúng.
- Nếu di chúc đã chỉ định người quản lý di sản thờ cúng, những người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thỏa thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
Như vậy, những người thừa kế chỉ có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp về việc ai là người quản lý di sản thờ cúng, điều kiện cụ thể của việc quản lý chứ không có quyền yêu cầu chia di sản thờ cúng.
Tuy nhiên, có một quy định của Điều 645 nêu trên có cách hiểu khác nhau, đó là quy định: “Trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật”.
- Cách hiểu thứ nhất: Sau khi người cuối cùng trong số người thừa kế theo di chúc chết thì di sản dùng để thờ cúng sẽ không tiếp tục dùng để thờ cúng nữa mà chuyển sang thuộc sở hữu của người đang quản lý hợp pháp.
- Cách hiểu thứ hai: Đây là trường hợp đến thời điểm di chúc có hiệu lực thì tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết. Trong trường hợp này thì phần di chúc về di sản thờ cúng không có hiệu lực nhưng không chia theo pháp luật mà thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật”.
Tinh thần chung của Điều 645 là tôn trọng việc dành di sản dùng vào việc thờ cúng. Vì vậy, cách hiểu thứ hai là phù hợp với tinh thần của Điều luật.
Nếu có thắc mắc về nội dung bài viết hay cần hỗ trợ pháp luật, vui lòng liên hệ Công ty Luật Thiện Lý qua số điện thoại: 02703.827.728 – 093.999.6008 hoặc thư điện tử: info@luatthienly.com để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn!
